Praca transformatorów wymaga zastosowania specjalnych środków chemicznych, które zadbają o schładzanie mechanizmu. Podczas pracy transformatorów różnego typu dochodzi do wytwarzania energii w postaci ciepła. Oleje transformatorowe mają za zadanie odprowadzać to ciepło, aby schłodzić elementy urządzenia. Olej pełni tutaj funkcję substancji chłodzącej oraz izolatora. Ten typ oleju używany jest również w niektórych kondensatorach.
Czym charakteryzuje się olej transformatorowy?
Olej, jako środek chłodzący umożliwia przenoszenie ciepła od źródła aż do odbiornika. Środek więc powinien być odporny na działanie wysokiej temperatury, która nie może prowadzić do jego degradacji czy też utleniania. Odpowiednie parametry fizykochemiczne sprawiają, że olej jest odpowiednio gęsty, może wydajnie pracować w wysokich, ale też w niskich temperaturach. Oleje transformatorowe to ciecze nietoksyczne, które nie osadzają się na elementach maszyn i transformatorów.
Ważnym parametrem jest również lepkość oleju, która w wysokich temperaturach nie powinna gwałtownie się zmieniać. Inna nazwa oleju transformatorowego to olej izolacyjny lub chłodzący. Produkt musi mieć wysoką wytrzymałość dielektryczną, czyli odporność na natężenie pola elektrycznego, dzięki temu olej staje się skutecznym izolatorem. Płynne izolatory są również świetnym zabezpieczeniem metalowych elementów przed korozją oraz przed ścieraniem. Olej powinien posiadać również wysoką temperaturę zapłonu, oznacza to, że jest on bezpieczniejszy podczas użytkowania.
Jakie są rodzaje olejów transformatorowych?
Bazą w olejach transformatorowych są oleje naftenowe, to właśnie te substancje odpowiadają za właściwości izolatorów transformatorowych. Oleje naftenowe mogą pracować także w niskich temperaturach w sposób wydajny. Na parametry oleju wypływa też obecność w nim zanieczyszczeń oraz wody. Oleje transformatorowe powinny być absolutnie czyste, zanieczyszczenia pogarszają wytrzymałość dielektryczną, co może negatywnie wpłynąć na pracę płynu.
Oleje dostępne są w pojemnikach o różnych pojemnościach. Najczęściej spotyka się oleje mineralne, powstające z przeróbki ropy lub oleje syntetyczne i naturalne. W skład olejów naturalnych wchodzą podstawowe pierwiastki (węgiel, wodór oraz tlen). Oleje transformatorowe naturalne są bardzo odporne na wysoką temperaturę i są mniej wrażliwe na zanieczyszczenia. W skład olejów mogą wchodzić również antyutleniacze, które polepszają właściwości izolatora. Płynne izolatory powinny zawierać możliwie niewielkie ilości wielopierścieniowych wodorów aromatycznych i bifenoli.
