Ból w stawie skokowym może być nagły i wystąpić na skutek kontuzji lub mieć charakter przewlekły i pojawić się w nieoczekiwanym momencie. Źródłem dolegliwości bólowych w pierwszym przypadku może być uraz stawu skokowego, natomiast w drugim rozwinąć się mogą na skutek choroby. Jedno jest pewne – żadnego bólu stawu skokowego nie powinno się lekceważyć, nawet gdy jest łagodny i nie utrudnia funkcjonowania. Sprawdź, jakie są najczęstsze przyczyny bólu w stawie skokowym i kiedy warto skonsultować się z lekarzem.
Bolący staw skokowy – o czym świadczy?
Bóle stawów skokowych mogą mieć różne przyczyny. Jeśli ból stawu skokowego pojawi się po bieganiu, można podejrzewać nadwyrężenie, czyli częściowe zerwanie włókien w ścięgnie. Bardziej poważne wydają się urazy takie jak skręcenie, zwichnięcie czy złamanie stawu skokowego. Najczęściej występującym urazem, który może dotyczyć od 14 do 33% wszystkich kontuzji sportowych, jest skręcenie stawu skokowego1.
Jak rozpoznać skręcenie stawu skokowego?
Podczas skręcenia dochodzi do rozerwania torebki stawowej oraz więzadeł. Wyróżnia się trzy stopnie skręcenia stawu skokowo-goleniowego2:
- stopień 1 – nie dochodzi do uszkodzenia więzadeł, drobne pęknięcie torebki stawowej. Zaobserwować można nieznaczną utratę funkcji, niewielki ból oraz obrzęk i tkliwość tkanek.
- stopień 2 – częściowe uszkodzenie więzadeł, rozerwanie torebki stawowej. Występuje utrata funkcji oraz ruchomości, niewielka niestabilność, duży obrzęk oraz krwiak podskórny.
- stopień 3 – utrata integralności więzadeł, utrata funkcji stawu oraz jego ruchomości. Cechy charakterystyczne to niestabilność mechaniczna, duży obrzęk i rozległy krwiak. Pacjent odczuwa silny ból.
Ból stawu skokowego przy chodzeniu i w spoczynku – kiedy udać się do lekarza?
Częstym błędem popełnianym przez osoby kontuzjowane jest przyjęcie postawy oczekującej i pokładanie nadziei w tym, że ból w stawie skokowym prędzej czy później sam minie. W żadnym wypadku nie powinno się go jednak lekceważyć, ponieważ może to znacznie wydłużyć czas rekonwalescencji, a nawet uniemożliwić powrót do pełnej sprawności.
Konsultacja lekarska jest wskazana, gdy1:
- ból w obrębie stawu skokowego jest bardzo dotkliwy, ogranicza funkcje i ruchomość, dokucza od kilku dnia i się nie zmniejsza,
- próby poruszania stopą lub obciążenia kończyny nasilają przykre dolegliwości i kończą się niepowodzeniem,
- kończyna jest wyraźnie osłabiona,
- czucie jest zaburzone,
- występuje opuchlizna i sztywność.
Ból w stawie skokowym – diagnostyka
W badaniu przedmiotowym zastosowanie znajdują testy funkcjonalne. W zależności od spostrzeżeń lekarz może skierować pacjenta na dalszą diagnostykę. Podstawową diagnostyką bólu stawu skokowego jest prześwietlenie rentgenowskie, które potwierdza lub wyklucza złamanie1.
W ocenie uszkodzeń w obrębie stawu skokowego wykorzystuje się takie badania jak1:
- badanie ultrasonograficzne (dynamiczne),
- radiogramy stresowe,
- tomografia komputerowa,
- magnetyczny rezonans jądrowy,
- artrografia (coraz rzadziej).
Jak leczyć ból stawu skokowego?
Terapia bólu stawu skokowego w dużej mierze zależy od przyczyny dolegliwości. Jeśli występuje ból stawu skokowego bez urazu, to najprawdopodobniej stoi za nim choroba zwyrodnieniowa3 albo reumatoidalne zapalenie stawów, a wtedy konieczne staje się wdrożenie leczenia konkretnego schorzenia. Podobnie sprawa wygląda wtedy, gdy pacjent skarży się na obrzęk stawu skokowego bez bólu, którego przyczyną może być np. przewlekła niewydolność żylna4.
Ból stawu skokowego wywołany urazem najczęściej leczy się zachowawczo. Zaleca się odciążać chorą kończynę, jak najwięcej odpoczywać, stosować zimne okłady i ucisk, jak najczęściej unosić nogę powyżej poziomu ciała i stosować zaopatrzenie ortopedyczne5. Do łagodzenia bólu o nasileniu łagodnym do umiarkowanego zastosować można Diky w sprayu, który dzięki zawartości diklofenaku działa przeciwbólowo i przeciwzapalnie (więcej na temat produktu można przeczytać tutaj: https://www.dikyspray.pl/). Pomocne mogą być też ćwiczenia na staw skokowy. W ostateczności w przypadku dużych uszkodzeń w obrębie stawu skokowego przeprowadza się leczenie operacyjne.
Bibliografia:
- Pedrycz A., Frąckiewicz M., Cichacz B. i in., Urazy w obrębie stawu skokowego. Diagnostyka, profilaktyka, leczenie operacyjne, Journal of Polish Hyperbaric Medicine and Technology Society, 2014 Vol. 49 Issue 4.
- Bilewicz M., Stebel, Czerkies A., Skręcenie stawu skokowego i następstwa jego leczenia, PrzypadkiMedyczne.pl, e-ISSN 2084–2708, 2012; 23:88–92.
- Zimmermann-Górska I., Goncerz G., Szczepański L., Choroba zwyrodnieniowa stawów, Medycyna Praktyczna, 2021.
- Frołow M., Masłowski L., Przewlekła niewydolność żylna, Medycyna Praktyczna, 2021.
- Łęgosz P., Sarzyńska S., Małdyk P., Podstawowe zasady postępowania w leczeniu zachowawczym urazów związanych z rekreacyjnym uprawianiem sportu, Z praktyki ortopedy, Nr 15, 2019.